Người Việt Nam tại Úc

Người có sinh quán tại Việt Nam đang sinh sống tại Úc (gọi tắt Người Việt tại Úc) là một trong những nhóm người di dân mới nhất đến định cư tại xứ nầy. Đến cuối tháng Sáu năm 2000, số người có sinh quán tại Việt Nam lên đến 175 ngàn người. Nếu cộng thêm gần 70 ngàn em bé sinh tại Úc có cha, mẹ hoặt cả cha lẫn mẹ là người Việt thì số người “gốc” Việt lên đến 245 ngàn người.

Viet Kieu Uc Chau

Trước năm 1975, hầu hết người Việt tại Úc là du học sinh Việt Nam qua chương trình học bổng Colombo. Một số các học sinh nầy trở về nước sau khi tốt nghiệp. Ngoài ra còn có thê tử của những người Úc đến Việt Nam làm việc và lập gia đình với người Việt Nam.

Vào giữa Thập niên 70 có khoảng 500 người Việt đang ở tại Úc trong số đó có khoảng 20 gia đình. Đứa bé đầu tiên được ghi nhận có cả cha lẫn mẹ là người Việt sanh tại Sydney năm 1970 và đang định cư tại Melbourne.

Trong khoảng thời gian 1975-76, Chánh phủ Lao Động do Thủ tướng Whitlam lãnh đạo giới hạn số người Việt vào Úc. Chỉ có gia đình cựu sinh viên Việt nam du học tại Úc và nhân viên Việt Nam làm việc với Sứ quán Úc tại Sài Gòn đã ra khỏi Việt Nam mới được định cư tại Úc.

Sau khi thắng cử, Chánh phủ Tự Do do Thủ tướng Fraser lãnh đạo mở cửa cho phép nhiều ngừơi Việt vào định cư tại Úc. Đợt đầu từ năm 1978 với đại đa số đến từ những trại tỵ nạn (Cao điểm năm 1980 với 12.915 người nhập cư). Đợt thứ nhì từ năm 1989 với phần đông đi thẳng từ Việt Nam qua Chương trình Đoàn tụ Gia đình (Cao điểm năm 1991 với 13.248 người nhập cư). Sau năm 1997, số người Việt đến định cư tại Úc giảm xuống dưới 3 ngàn người mỗi năm và trong tài khóa 1999-2000, con số giảm xuống chỉ còn 1.500 người (Xem Hình 1).

Đến cuối tháng 6 năm 2000, tại Úc có tổng cộng 4,52 triệu người có sinh quán ngoài nước Úc trong đó có 1,68 triệu người đến từ những nước nói tiếng Anh (Anh, Mỹ, Gia Nã Đại và Tân Tây Lan). Trong số di dân đến từ những nước không nói tiếng Anh, người Việt đứng hàng thứ nhì sau Ý Đại Lợi (Italy) (Xem Bảng 1 và Hình 2).

Cộng đồng Việt nam tại Úc là một cộng đồng trẻ với năm mươi phần trăm dưới 35 tuổi. Hình 5 cho thấy 68 phần trăm người Việt tại Úc ở trong lứa tuổi năng động từ 15 đến 60.

Thế hệ thứ hai

Trên phương diện chủng tộc, cộng đồng Việt nam tại Úc còn khá thuần nhất.

Năm 1998-99 có tất cả 2.282 đám cưới liên hệ đến những người có nguyên quán tại Việt Nam trong đó 1.602 (70%) đám cưới có cả cô dâu và chú rể đều là  người Việt. Phụ nữ Việt Nam có khuynh hướng dễ kết hôn với người ngoại quốc (20.8%) so với nam giới (13.9%).

Cấu tạo hôn nhân trên được phản ảnh rõ ràng qua thành phần các trẻ em có giòng máu Việt nam được sinh ra tại Úc. Năm 1998-99 trong số tổng cộng 4,339 em bé chào đời có mẹ Việt nam thì 3,470 (80%) em có cha cũng là người Việt. Trái lại, trong số 3,928 em bé có cha là người Việt thì đến 88.3% số em có mẹ cũng là người Việt.

Trong hơn hai thập niên qua, có trên 60 ngàn em bé có giòng máu Việt nam được sinh ra tại Úc (Xem Hình 2). Trong mấy năm gần đây, số trẻ em sinh hằng năm có giòng máu Việt có vẻ không tăng. Lý do là một số trẻ em trong gia đình Việt nam sinh tại Úc trong thập niên 1970 đã có gia đình và có con. Những đứa bé nầy thuộc thế hệ thứ ba nên không được thống kê nầy ghi nhận.

Người Việt tại Úc sống tập trung tại các thành phố lớn

Vì lý do ngôn ngữ, liên hệ gia đình, bè bạn, việc làm và nhất là do tình đồng hương, đa số người Việt sống quây quần với nhau dù trong các thành phố lớn hoặc tại các vùng quê hẻo lánh.

Theo thống kê năm 1996, toàn quốc Úc có 150.956 người có sinh quán tại Việt nam và sự phân phối được trình bày trong Hình 4.

Tại các Tiểu bang, Người Việt sống tập trung tại các thành phố lớn. Riêng Sydney và Melbourne thu hút đến 114 ngàn người (hay 77% tổng số Người Việt tại Úc) (Xem Bảng Số 2 – Thống kê 1996)

Những địa phương (Postcodes) đông người Việt nhất là Cabramatta (Một số báo chí Úc còn gọi là Saigonmatta, 35 cây số về hướng Tây Nam trung tâm thành phố Sydney), Kingspark (20 cây số về hướng Tây Bắc trung tâm thành phố Melbourne), Springvale (25 cây số về hướng Nam trung tâm thành phố Melbourne).

(Source: vietnameseinaustralia.com.au